O podejściu Polaków do śmierci

W Polsce temat śmierci jest niezwykle rzadko poruszany, czas na refleksję przychodzi najczęściej przy okazji święta Wszystkich Zmarłych bądź utraty kogoś bliskiego z rodziny. Dotarłem do badań, które choć przeprowadzone zostały kilka lat temu, wciąż są w stanie zobrazować podejście Polaków do spraw związanych ze śmiercią.

Polacy i refleksja nad śmiercią

Wyniki ankiet przeprowadzonych przez Centrum Badania Opinii Społecznej wykazują, że ponad połowa Polaków nigdy lub bardzo rzadko deklaruje spędzenie chwili czasu nad refleksją o śmierci. Warto zwrócić uwagę, iż w szerszym spektrum czasowym, porównując wyniki badań z lat 2001, 2005 oraz 2012, można zauważyć, że w każdym kolejnym z badanych okresów zwiększała się grupa respondentów myślących o śmierci bardzo rzadko lub w ogóle. Jakie grupy zwracają większą uwagę na tę problematykę? Przede wszystkim osoby starsze, jednak co bardziej zaskakujące, tematyka śmierci absorbuje w większym stopniu osoby gorzej wykształcone, a także te źle oceniające swoje warunki finansowe. Ponad 70% ankietowanych przyznało, że wolałoby umrzeć w sposób niespodziewany, jest to odpowiedź dominująca we wszystkich badanych grupach, zarówno wśród wysoko wykształconych, jak i tych z wykształceniem zasadniczym zawodowych. Jedynie 20% chciałby mieć możliwość przygotowania się do śmierci.

Przygotowania do śmierci

Uszczegóławiając możliwość przygotowania się, respondenci wskazywali, iż czują potrzebę pożegnania się z bliskimi (81%), pojednać się z Bogiem (wyznać swoje grzechy, przyjąć sakramenty święte; 71%), a także załatwić wszelkie sprawy majątkowe oraz związane z testamentem (62%). Dla opisywanej grupy, mniej istotnym jest naprawienie nierozwiązanych konfliktów (42%) czy przygotowanie spraw związanych ze swoim pochówkiem (24%). Najmniej istotnym dla osób chcących przygotować się do swojej śmierci jest realizacja własnych marzeń, zdecydowałoby się na nią jedynie jedna dziesiąta badanych.

Jak chciałbyś umrzeć?

Na pytanie jak ankietowani wyobrażają sobie swoją śmierć oraz jak chcieliby umrzeć, 59% respondentów uznało, że chciałoby umrzeć we śnie, co drugi natomiast pragnąłby, aby jego zgon, nie był poprzedzony długą i bolesną chorobą. Dla przeważającej części osób nie jest istotne, żeby umrzeć zachowując świadomość (7%), a także zostawienie estetycznego wyglądu ciała po śmierci (7%). Analizując wyniki przeprowadzonej ankiety można zauważyć, że zamożniejsi respondenci, posiadający wyższe wykształcenie, relatywnie częściej preferują śmierć u boku bliskiej osoby, a także możliwość pożegnania się z rodziną. Jednakże, respondenci praktycznie ze wszystkich grup społeczno-demograficznych woleliby umrzeć we własnym domu (66%), a jedynie co dwunasty ostatnie chwile chciałby spędzić w specjalistycznych placówkach udzielających pomoc, takich jak np. szpitale. Jedynie 4% ankietowanych dokonać swoich dni w innym miejscu, przykładowo na łonie natury czy wyjeździe zagranicznym.